چرا ایران علاقه مند به پیروزی اردوغان در انتخابات نیست؟

بر اساس چهار دلیل پیروزی اردوغان در انتخابات برای ایران مطلوب نیست.

 کمال قلیچدار اوغلو به غرب نزدیک است و طرفدرا گسترش روابط ترکیه با امریکا است ، ظاهر ماجرا این گونه می نماید که ایران باید در مصاف وی با اردوغان طرفدار پیروزی کسی باشد که به روسیه نزدیک است تا امریکا!

رجب طیب اردوغان یا کمال قلیچدار اغلو؟ این پرسش جدی این روز‌های محافل عمومی و کارشناسی کشورمان در ارتباط با انتخابات پیش‌روی ترکیه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رسانه‌ها طی چند هفته اخیر نیز به طور متناوب در گفتگو با ناظران سیاسی به پی‌گیری این موضوع پرداخته‌اند.

در فاصله تنها یک هفته مانده تا موعد برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه در ۱۴ می (۲۴ اردیبهشت) مساله مهم برای ایرانیان این است که گزینه مطلوب ایران در انتخابات چه کسی خواهد بود؟ طرح این پرسش در شرایطی است که نظرسنجی‌ها از رقابت نفس‌گیر دو ائتلاف اصلی «جمهور» و «ملت» برای جلب نظر ۶۴ میلیون و ۱۹۱ هزار و ۲۸۵ نفر رای‌دهنده حکایت دارند.

در این بین، برای ما تحلیل این‌که کدام‌یک شانس بیشتری برای پیروزی دارند، موضوعی ثانویه است. مساله جدی این است که پیروزی کدام یک از این دو رهبر سیاسی ترک، برای ایران مطلوب‌تر خواهد بود؟ استدلال اصلی نوشتار حاضر این است که پیروزی اردوغان به هیچ عنوان نمی‌تواند گزینه مطلوب ایران در انتخابات ترکیه باشد. در اثبات این ادعا نیز چهار دلیل عمده قابل طرح است.

نخست؛ عدم صحت فرضیه اسلام‌گرایی عدالت و توسعه و همراهی با ایران

در سال ۲۰۰۲ یعنی زمانی که حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه، موفق به کسب اکثریت کرسی‌های پارلمانی شد، بسیاری در ایران به شدت از این اتفاق خشنود بودند. آن‌ها چنین می‌پنداشتند که سلطه یک حزب اسلام‌گرا بر ترکیه، می‌تواند دریچه‌ای جدید برای افزایش همکاری‌ها میان تهران و آنکارا باشد.

در این مقطع و در انتخابات‌های آتی نیز بُعد ذهنی یا ایدئولوژیک ماجرا -یعنی همان «اسلامی» بودن حزب عدالت و توسعه- پایه استقبال از تداوم حکمرانی رجب طیب اردوغان باقی ماند. در مقطع کنونی نیز برخی از ناظران و تصمیم‌گیرندگان همچنان بر این باور هستند که بُعد فکری یا ذهنیِ «اسلامیت» بر پیروزی اپوزیسیون لائیک‌مشرب اولویت دارد؛ لذا تکرار پیروزی اردوغان گزینه مطلوب برای ایران است.

بر خلاف استدلال این گروه باید توجه داشت که مبنای اسلامیت و اسلام‌گرا بودن طی تمامی سال‌های بعد از ۲۰۰۲ مبنایی برای تعمیق یا گشوده شدن فرصت‌ها برای اتحاد یا همکاری تنگاتنگ تهران و آنکار نبوده است. حتی قدرت‌گیری حزب اخوانی عدالت و توسعه، به معنای ظهور رقیبی ایدئولوژیک برای ایران شیعی نیز بوده است.

اردوغان در دو دهه گذشته، استراتژی ترویج ایدئولوژی حزبی خود یعنی ترویج تفکر اخوان‌المسلمین را در کشور‌های مسلمان در دستور کار قرار داده است. حتی در مقطع اولیه نیز اسلام اخوانی با استقبال گسترده غرب نیز همراه بود که در نتیجه تحولات بهار عربی (۲۰۱۱) رو به افول نهاد؛ بنابراین به وضوح هویداست که اسلام‌گرایی اردوغان نه تنها به همفکری و هم‌راستایی در سیاست‌گذاری خارجی دو کشور منتج نشده، بلکه نوعی رقابت ایدئولوژیک در منطقه را به همراه داشته است.

در سطحی دیگر شاید برخی‌ها تفسیری حداقلی از حاکمیت یک حزب اسلام‌گرا داشته باشند. شاید چنین استدلال کنند که حداقل در موضوع فلسطین اسلام‌گرا بودن اردوغان و حزب و عدالت و توسعه، هم‌راستای با اولویت‌های استراتژیک سیاست خارجی ایران است. در این گزاره نیز تردید‌هایی اساسی وجود دارد.

در این زمینه، حتی معروف‌ترین کنش اسلام‌گرایانه اردوغان در مجادله داغ با شیمون پرز در ژانویه ۲۰۰۹ را نیز نمی‌توان در راستای همراهی با ایران تعریف کرد. هرچند اردوغان، اسرائیل را قاتل انسان‌ها نامید و نشست داووس را ترک کرد، اما در بازگشت جماعتی هیجان‌زده در داخل ترکیه او را «آخرین سلطان عثمانی» خطاب می‌کردند. یعنی احیا کننده امپراتوری که چند قرن تنش حداکثری با ایران داشته بود و پیشینه‌ای از همراهی با ایران را در کارنامه ندارد.

دوم؛ نئوعثمانی‌گرایی اردوغانی و تهدیدات بلندمدت آن برای ایران

هر چند امپراتوری عثمانی به منزل یک موجودیت سیاسی مدت‌هاست به تاریخ پیوسته، اما روح آن همچنان با اردوغان و اردوغانی‌ها همراه است. نئوعثمانی‌گرایی عنوانی است که بر استراتژی سیاست خارجی ترکیه طی سال‌های بعد از ۲۰۰۲ از سوی تحلیل‌گران مسائل بین‌الملل اطلاق می‌شد. این دکترین، با وجود طرح رسانه‌‎ای به دلیل حضور تئوریسینی به نام احمد داوود اغلو، وزیر خارجه و نخست‌وزیر سابق کشور، چندان بُعد اجرایی به خود نگرفته بود.

در واقع، نمود‌های اجرایی شدن استراتژی نئوعثمانی‌گرایی در سال‌های اخیر بعد از حذف احمد داوود اوغلو از قدرت در می ۲۰۱۶ در سه محور در دستور کار قرار گرفت. نخست؛ حضور فعال در کانون‌های بحران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی؛ دوم؛ ایفای نقش میانجی‌گری فعال در منازعات بین‌المللی و سوم؛ بهبود پرستیژ و جایگاه ترکیه در مناطق سابق تحت حکومت امپراطوری عثمانی در قالب ایفای نقش رهبری جهان اسلام.

در چارچوب منطق نئوعثمانی‌گرایی، دولت ترکیه دامنه نفوذ و حوزه سیاست‌گذاری خود را به وسعت کل منطقه غرب آسیا، شمال آفریقا و حتی آسیای میانه تعریف می‌کند. نمود بارز این امر نیز طی سال‌های بعد از ۲۰۱۶ در مداخلات مستقیم نظامی و سیاسی ترکیه در سوریه، عراق، لیبی، تونس، فلسطین، قطر و... قابل مشاهده است. حتی در سطح نمادین نیز مانور‌های دیپلماتیک و نمادین آنکارا برای تحقق دکترین نئوعثمانی‌گرایی را شاهد بوده‌ایم که نمود آن‌ها در گسترش همکاری‌ها با افغانستان، پاکستان و جمهوری آذربایجان قابل مشاهده است.

در چارچوب همین دکترین، اردوغان و همفکران‌اش، هدف بلندپروازنه و آرزوی چند دهه‌ای اجرایی کردن پیمان میثاق ملی را نیز دنبال می‌کنند. بر اساس «میثاق ملی» مصوبه مجلس امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۲۰، حدود ۶ استان کنونی، دهوک، اربیل، حلبچه، سلیمانیه، موصل و کرکوک در عراق بخشی از محدوده سرزمینی ترکیه جدید خواهد بود.

بخش‌هایی از استان‌های حلب، ادلب، رقه و دیر الزور در سوریه و بخش‌هایی از مناطق سرزمینی دیگر همسایگان ترکیه یعنی بلغارستان، یونان، گرجستان، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و حتی ایران شامل شهرستان‌های ماکو و چالدران در شمال استان آذربایجان غربی نیز در همین چارچوب بخشی از کشور جدید ترکیه تعریف می‌شود.

در همین چارچوب اردوغان و دیگر سیاست‌مداران ترک، تحت عناوین و اظهارات مختلف از سودای خود برای پایان دادن به لوزان و انعقاد لوزان جدید پرده برداشته‌اند. در حقیقت، آن‌ها در پی آن هستند که با اعلام پایان لوزان، بازگشت به میثاق ملی و طرح لوزان جدید را اجرایی کنند.

معاهده لوزان پیمان صلحی بود که در تاریخ ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۳ در شهر لوزان (سوئیس) برای حل و فصل مناقشه‌ای که از جنگ جهانی اول بین نیرو‌های متفقین و متحدین آغاز شده بود به توافق رسیدند. پیمان صلح بین جمهوری سوم فرانسه، امپراتوری بریتانیا، امپراتور ژاپن، پادشاه ایتالیا، پادشاه وقت یونان، پادشاه رومانی و پادشاه یوگسلاوی به امضاء رسید.

دولت ترکیه بر اساس لوزان در سال ۱۹۲۶ از اعاده مالکیت بر ولایت موصل دست کشید و همین امر موجب شد سیادت عراق بر موصل با مجوز بریتانیا تایید شود، اما در سطحی دیگر، منطقه اسکندرون در سال ۱۹۳۹ با مجوز فرانسه به سوریه ملحق شد، اما هیچ‌گاه مقامات دولت ترکیه این مساله را نپذیرفتند و همواره نیم نگاهی به کنترل مناطق هم مرز سوریه با ترکیه نیز داشته‌اند.

در سال‌های اخیر، اردوغان و مشاوران‌اش در قالب دکترین نوعثمانی‌گری حاکم بر دستگاه سیاست خارجی این کشور بار‌ها با صراحت مفاد پیمان لوزان را زیر سوال برده‌اند.

برای نمونه اردوغان طی سخنرانی خود در کاخ ریاست جمهوری این کشور در سال ۲۰۱۹ با انتقاد شدید از معاهده لوزان پرداخت و آن را برای منافع ملی ترکیه مضر توصیف کرد. همچنین، اردوغان در اظهاراتی دیگر با انتقاد از بنیان‌گذاران ترکیه جدید تاکید می‌کند: «مساحت امپراتوری عثمانی از دو میلیون متر مربع در سال ۱۹۱۴ در عرض ۹ سال تا معاهده لوزان به ۷۸۰ هزار کیلومتر مربع رسیده است و این نماد بی‌تدبیری سیاست‌مداران ترک در آن دوران است».

البته اردوغان در چارچوب اجرای دکترین نئوعثمانی‌گرایی خود، طی سال‌های اخیر اقداماتی عملی را نیز برداشته است. انجام سه مرحله عملیات نظام در شمال سوریه (عملیات سپر فرات؛ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۶- عملیات شاخه زیتون؛ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۸- عملیات چشمه صلح؛ ۹ اکتبر ۲۰۱۹)؛ افزایش حضور نظامی در شمال عراق و اشغال بخش‌های از محدود سرزمینی این کشور، ورود جدی به حوزه رقابت‌های اکتشافی در دریای مدیترانه از طریق همکاری با اخوانی‌های لیبی، افزایش پایگاه‌های نظامی در منطقه و... مهم‌ترین نمود‌های اجرای دکترین نئوعثمانی‌گرایی توسط اردوغان هستند.

تمامی این شواهد نشان می‌دهد که دکترین نوعثمانی‌گرایی در سال‌های گذشته نه تنها در راستای منافع و نفوذ منطقه‌ای ایران نبوده، بلکه زمینه‌ای برای اصطکاک تهران و آنکارا در منطقه بوده است. منافع ملی ایران به هیچ‌عنوان در هم‌خوانی با نئوعثمانی‌گرایی قرار ندارد. در قاموس این دکترین، ترکیه به عنوان نقطه ثقل و اردوغان به عنوان رهبر سیاسی – مذهبی مسلمانان تعریف می‌شود.

در این دکترین، آنکارا سرزمین‌های سابق امپراتوری عثمانی را کانون‌های نفوذ مستمر خود می‌پندارد و حتی نیم‌نگاهی به الحاق بخش‌هایی از خاک ایران به ترکیه دارد. این نگاه در تضاد حداکثری با استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.

چرا که مهم‌ترین گفتمان رقیب نئوعثمانی‌گرایی می‌تواند «هلال شیعی» باشد. پیروزی اردوغان در انتخابات می‌تواند به معنای تداوم دکترین نئوعثمانی‌گرایی و حتی تشدید اجرایی شدن آن نیز باشد. دکترینی که در قاموس آن تهران نه تنها متحد منطقه‌ای یا شریک آنکارا نخواهد بود، بلکه رقیب اصلی این کشور نیز خواهد بود.

علاوه بر منظومه فکری و دکترین سیاست‌خارجی، توجه به این موضوع نیز ضرورت دارد که همکاری و دوستی با ایران، همانند غرب‌گرایان و سکولار‌های ترک، در دسته اولویت‌های اردوغان قرار ندارد. شاید برای اردوغان همانند ائتلاف «ملت» مناسبات گرایش به سوی غرب در اولویت سیاست خارجی ترکیه نباشد، اما این به معنای نزدیک و دوستی با تهران نیز نیست.

اردوغان در کنش‌ورزی‌های خود طی سال‌های اخیر نشان داده مناسبات با ایران در ابعاد اقتصادی، امنیتی و نظامی جزء اولویت‌های اصلی‌اش نیست. او بار‌ها اثبات کرده که مناسبات با کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس، اسرائیل، روسیه، کشور‌های اروپایی و آمریکا به مراتب بیشتر از ایران برای این کشور اولویت دارد؛ بنابراین این باور که چنین پنداشته شود که پیروزی جریان رقیب اردوغان، تهران را از اولویت سیاست‌گذاری‌های ترکیه خارج خواهد کرد، ناصواب به نظر می‌رسد.

چهارم؛ غرب‌گرا بودن اپوزیسیون و عدم تغییر در مولفه‌های ثابت همجواری تهران و آنکارا

با گذشت دو دهه از حکمرانی حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه بر ترکیه، به جرات می‌توان مدعی شد که مولفه‌های کلان در سیاست خارجی تهران و آنکارا، فراتر از ماهیت حزب حاکم بر این کشور است. یعنی چندان تفاوتی ندارد که اسلام‌گرایان در راس قدرت باشند یا سکولارها.

مناسبات دو کشور پیشینه‌ای از حسن همجواری داشته و دارد که اصولی ثابت هستند. شاید در سطح حزیی تنش‌ها افزایش یا کاهش پیدا کند، اما متغیر‌هایی همانند احترام به حاکمیت سرزمینی یا عدم ورود به تنش مستقیم امنیتی و نظامی مولفه‌های ثابت در مناسبات دو کشور هستند.

حتی این گزاره قابل دفاع است که به قدرت رسیدن حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه، به ضرر نفوذ منطقه‌ای ایران نیز بوده است. در سال‌های بعد از ۲۰۰۲ بر خلاف دهه‌های گذشته که تمرکز سیاست خارجی ترکیه بر نزدیکی به غرب (آمریکا و اروپا) متمرکز بود، آنکارا در مقام یک قدرت رقیب برای ایران در معادلات منطقه‌ای ظاهر شد. به ویژه در سال‌های بعد از ۲۰۱۱، در کانون‌های بحران منطقه (به ویژه سوریه) دو کشور در مقابل یکدیگر قرار گرفتند.

در سطحی دیگر، ایران و ترکیه، در دو دهه گذشته مهم‌ترین رقیب‌های اقتصادی در صادرات به کشور عراق نیز بوده‌اند. یعنی بزرگ‌ترین کانون صادرات غیرنفتی ایران در جهان، کانون رقابت با ترکیه قرار گرفته است. حالا شاید به قدرت رسیدن یک دولت غرب‌گرا که کمتر بر نفوذ در خاورمیانه متمرکز باشد، زمینه‌ساز بهبود فضای نفوذ منطقه‌ای برای ایران نیز باشد.

منبع: فرارو

برچسب ها: انتخابات ترکیه ، رجب طیب اردوغان ، ایران

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: انتخابات ترکیه رجب طیب اردوغان ایران امپراتوری عثمانی پیروزی اردوغان تهران و آنکارا سال های بعد حزب اسلام گرا عدالت و توسعه سال های اخیر سیاست خارجی برای ایران طی سال منطقه ای دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۰۴۹۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تلاش جمعی ایران، عربستان، ترکیه، اندونزی و مصر برای پایان جنگ در غزه

به گزارش قدس آنلاین، نشست مقدماتی این اجلاس از روز سه‌شنبه هفته گذشته آغاز شده بود و در نشست سران، کشور آفریقایی گامبیا ریاست سازمان همکاری اسلامی را به مدت سه سال از عربستان سعودی تحویل گرفت.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ظهر روز جمعه  ۱۴ اردیبهشت ماه برای شرکت در این نشست در راس هیاتی راهی گامبیا شد و بامداد روز شنبه وارد بانجول پایتخت این کشور واقع در قاره آفریقا شد.

 امیر عبداللهیان بعد از ظهر روز شنبه  ۱۵ اردیبهشت ماه به نمایندگی از کشورمان در این نشست سخنرانی و مواضع جمهوری اسلامی ایران را در قبال تحولات جهان اسلام و منطقه‌ای و بین‌المللی تشریح کرد.

این دیپلمات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در این نشست در سه محور به بیان نقطه نظرات خود پرداخت.

او در بخشی از سخنان خود  به جنگ غزه و ادامه جنایت‌های رژیم صهیونیستی در فلسطین اشاره کرد و گفت:بی تردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسل‌کشی اسراییل در غزه و جنایاتش در کرانه و قدس شریف است و در همین چارچوب از دولت‌ها و کشورهای مسلمان و آزادیخواهی که در این مسیر اقدام نمودند، صمیمانه قدردانی می‌کنیم.

امیر عبداللهیان با بیان این که تحولات اخیر فلسطین و مقاومت غزه و کرانه بار دیگر ثابت کرد، از بین بردن مقاومت فلسطین و حماس، به عنوان یک حرکت آزادیبخش در مقابل اشغالگر، توهمی بیش نبود؛ چرا که رژیم اسرائیل یک دولت مشروع نیست، او فقط یک قدرت اشغالگر آپارتاید است و گذشت زمان نیز هرگز به قدرت اشغالگر مشروعیت نمی‌بخشد در ادامه سخنان خود به موضوع اهمیت توسعه پایدار در بین  کشورهای اسلامی اشاره کرد و گفت: جهان اسلام اکنون در وضعیت بسیار حساس و پیچیده‌ای قرار دارد به نحوی که کشورهای اسلامی در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار با طیفی از چالش‌ها ازجمله بی‌ثباتی اقتصادی، ناآرامی‌های سیاسی، درگیری‌های منطقه‌ای، اشغال خارجی، حضور بیگانگان و مداخله قدرت‌های فرا منطقه‌ای مواجه هستند. این چالش‌ها تاکنون به تشدید فقر، تضعیف انسجام اجتماعی و اختلال در روند تلاش‌های توسعه‌ای منجر شده است.  

 او تصریح کرد: با این‌ وجود، این چالش‌ها می‌توانند موجد فرصت‌هایی قابل‌توجه برای پیشرفت و نوآوری در جهان اسلام و شکوفایی تمدن  اسلامی باشند. میراث فرهنگی غنی، منابع طبیعی متنوع و جمعیت جوان و مستعد کشورهای اسلامی، زمینه‌های مساعدی را برای پیشبرد طرح‌های توسعه پایدار بر اساس شاخص ها، معیارها ارزش های اسلامی فراهم ساخته است.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در بخشی دیگر از صحبت‌های خود به حمله چندی پیش رژیم صهیونیستی به  ساختمان کنسولگری ایران در سوریه اشاره کرد و افزود: حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق، بار دیگر چهره واقعی رژیم تروریست اسراییل را آشکار ساخت.

این دیپلمات عالی رتبه  با بیان این که جمهوری اسلامی ایران با توسل به قاعده حقوقی دفاع مشروع و پس از نا امید شدن از نقش بازدارنده شورای امنیت سازمان ملل، روز شنبه ۱۳ آوریل، پاسخ نظامی حداقلی و محدودی به اسراییل داد، خاطرنشان کرد: البته ما با صدای بلند هشدار دادیم در صورت هر گونه ماجراجویی جدید رژیم اسراییل علیه منافع ایران در داخل و یا خارج، واکنش بعدی ما علیه اسراییل حداکثری، فوری و کاملا پشیمان کننده خواهد بود. این تصمیمی تغییرناپذیر است.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حاشیه حضور در نشست، با تعدادی از همتایان خود از کشورهای مهم جهان اسلامی از جمله وزیران امور خارجه  مصر، عربستان، ترکیه و اندونزی رایزنی و گفت‌وگو کرد.

امیر عبداللهیان در جریان رایزنی با سامح شکری، وزیر خارجه مصر از تلاش‌ها و مواضع مصر برای تلاش در توقف نسل‌کشی در غزه تشکر و آمادگی ایران را برای ارسال کمک‌های انسانی به غزه مورد تاکید مجدد قرار داد و خواستار مساعدت قاهره در این خصوص شد.

سامح شکری  نیز در این دیدار با اشاره به تبعات تداوم جنگ در غزه و حملات اسرائیل علیه مردم فلسطین و خسارات بالای انسانی و مادی به خصوص کشتار غیرنظامیان توسط رژیم اشغالگر، ابراز امیدواری کرد تلاش‌های جاری سیاسی و مذاکراتی، منجر به توقف جنگ علیه غزه و احقاق حقوق مردم فلسطین شود.

وزیر خارجه مصر همچنین در این دیدار بر تقویت روابط مردمی و گردشگری بین ۲ کشور تاکید کرد.

 در دیدار وزیران امور خارجه ایران و عربستان نیز حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان در زمینه تسهیل صدور روادید تجاری و برقراری پرواز مستقیم فیمابین تبادل نظر و توافق کردند.

امیر عبداللهیان در این دیدار با اشاره به تحرک اخیر آمریکا در منطقه گفت: سوابق تاریخی و تجربه ما نشانگر تکرار بدعهدی آمریکا است و آنها به هیچ پیمان و وعده ای وفادار نیستند.  

فیصل بن فرحان نیز  در این دیدار استمرار تعامل بین دو کشور ایران و عربستان را برای مقابله با طرح‌های جنگ طلبانه نتانیاهو در منطقه ضروری دانست.

حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه دیدارهای خود در حاشیه اجلاس سران اسلامی در بانجول، با هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه  نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.

 امیرعبداللهیان در این دیدار  ضمن تقدیر از تصمیم اخیر دولت ترکیه در قطع روابط اقتصادی و تجاری با رژیم صهیونیستی، این اقدام را مهم توصیف کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی با محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی، ضرورت ایفای نقش نیرومندتر و فعال‌تر کشورهای اسلامی به‌ خصوص ایران و ترکیه در حمایت از مساله فلسطین را یادآور شد.

در این دیدار دو وزیر همچنین در خصوص وضعیت فلسطین و راههای پایان بخشیدن به جنگ و جنایات سبوعانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم فلسطین در نوار غزه و کرانه باختری تبادل نظر کردند.

وزیر خارجه کشورمان همچنین در حاشیه این سفر در جریان دیدار با «رتنو مارسودی، وزیر امور خارجه اندونزی ابراز امیداوری کرد با اتخاذ مواضع منسجم و هماهنگ کشورهای اسلامی به‌ویژه در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، رژیم صهیونیستی دست از نسل‌کشی و کشتار زنان و کودکان بردارد و تلاش‌های جمعی منجر به احقاق حقوق ملت فلسطین شود.

او  در بخش دیگری از این ملاقات، با اشاره به سفر  مهم سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان به اندونزی تاکید کرد: توافقات این سفر مورد توجه و پیگیری جدی ما هست و  در مسیر پیگیری اجرای اسناد پیشرفت‌های خوبی را مشاهده می کنیم، اما در خصوص برخی بخش‌ها باید تلاش بیشتری را به عمل بیاوریم.

مارسودی نیز در این دیدار با تاکید بر اهمیت ثبات و امنیت در منطقه، بر اهمیت نقش ایران در کمک به صلح و ثبات‌ پایدار در منطقه تاکید کرد و اهمیت تمرکز بر تجاوزات اسرائیل در غزه را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: بدون تحول در حل و فصل مساله فلسطین به نفع مردم فلسطین، تغییر در  وضعیت روابط بین کشورهای اسلامی و اسرائیل در راستای منافع جهان اسلام نیست.

پس از این دیدار ها وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در جمع خبرنگاران اشاره به رایزنی‌های دوجانبه خود در حاشیه این نشست تصریح کرد: در ملاقات با وزیران امور خارجه عربستان، ترکیه، اندونزی و مصر، پیگیری دیدارهای سران و نتایج توافقات آنها در ماه‌های گذشته دستور کار قرار داشت و درخصوص موضوعات منطقه‌ای با تمرکز بر مساله غزه و ضرورت توقف جنگ گفت‌وگو داشتیم.

او  در همین راستا تصریح کرد: توافقاتی داشتیم که با یک حرکت جمعی و هماهنگ برای کمک به برون‌رفت از این وضعیت در منطقه، بتوانیم حرکت کنیم.

 این دیپلمات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در جریان سفر دو روزه به گامبیا با حسین عوض، وزیر امور خارجه سودان نیز  دیدار و گفت‌وگو کرد.

 امیرعبداللهیان با بیان این که  ما مخالف هرگونه دخالت خارجی در سودان و آماده کمک به بازگشت آرامش و ثبات به این کشور هستیم، تاکید کرد: دشمنان سودان جایگاه مهم این کشور را می‌دانند و سال ها برای تجزیه سودان تلاش کردند و اکنون آتش جنگ داخلی را به دامن این کشور انداخته‌اند و امیدواریم به زودی شاهد بازگشت آرامش و ثبات به سودان باشیم.

وزیر خارجه جدید سودان نیز در این ملاقات  آخرین تحولات و اوضاع این کشور و بروز ناامنی و بی ثباتی توسط شبه نظامیان با دخالت و حمایت برخی دولت های خارجی و غربی را برای همتای ایرانی خود تشریح کرد

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که صبح روز یکشنبه به سفر دو روزه خود به گامبیا پایان داد و راهی تهران شد در این سفر با عبدالله جوپ، وزیر امور خارجه مالی، مامادو تانگارا وزیر امور خارجه گامبیا  و حسن محمود وزیر امور خارجه بنگلادش نیز دیدار و ر ایزنی کرد.

امیر عبداللهیان همچنین در دیدار با حسین ابراهیم طه دبیرکل سازمان همکاری اسلامی  با طرح پیشنهاداتی خاطرنشان کرد: اقدام دبیرخانه سازمان برای مستندسازی جنایات رژیم اسرائیل و ایجاد سازوکاری برای این موضوع، همچنین ایجاد واحدی در دبیرخانه برای رصد جنایات رژیم اسرائیل و انجام تحقیق و تفحص بین المللی برای محاکمه سران جنایتکار رژیم صهیونیستی بسیار حائز  اهمیت است و تحقق این امر می‌تواند به ابتکار آفریقای جنوبی کمک کند.

به گزارش ایسنا، در جریان برگزاری پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی، این سازمان در بیانیه‌ای خواستار به رسمیت شناختن کشور فلسطین شد.

در بیانیه سازمان همکاری اسلامی در این باره آمده است: سازمان همکاری اسلامی از تصمیم جمهوری ترینیداد و توباگو برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین استقبال می‌کند و آن را گام مهمی می‌داند که با قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های مربوطه سازمان ملل همخوانی دارد و به دستیابی ملت فلسطین به حقوق مشروع خود، از جمله حق بازگشت، تعیین سرنوشت و تجسم تأسیس کشور مستقل فلسطینی در مرزهای چهار ژوئن ۱۹۶۷ با پایتختی قدس کمک می‌کند.

سازمان همکاری اسلامی همچنین تاکید کرد: ما بار دیگر از همه کشورهای جهان که کشور فلسطین را به رسمیت نشناخته‌اند می‌خواهیم تا در حمایت از تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به اشغالگری اسرائیل و دستیابی به صلح و ثبات در منطقه، کشور فلسطین را در اسرع وقت به رسمیت بشناسند.

پیش‌بینی می‌شود در پایان روز یکشنبه اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی تصمیمی درباره جنگ اسرائیل علیه غزه صادر شود.

خبرنگار الجزیره از منابع دیپلماتیک مطلع شد که پیش‌نویس توصیه‌های نهایی این اجلاس شامل پیشنهادهایی برای دعوت جهت به رسمیت شناختن کشور فلسطین است.

این پیشنهادها همچنین شامل محکوم کردن حملات اشغالگران، حمایت از تلاش‌های آفریقای جنوبی برای مقابله با رژیم صهیونیستی در دادگاه بین‌المللی دادگستری و توقف همه اشکال عادی‌سازی روابط با این رژیم تا زمانی می‌شود که حقوق مردم فلسطین به رسمیت شناخته شود.

منبع: خبرگزاری ایسنا